Лаьмнашкахь ткъес - стр. 68
– НеIалт кхайкхочул, тIаьхьа а довлий, схьалаца! – йукъахвaьккхира иза пурстоьпо. – Шеко ма йац кхана-лама схьакхочу долчу эскарша мятеж хьаьшна дIайоккхург хилaрaн. TIаккха Ieдало жоп доьхур ду шуьга. Аш уьш цасовцор а ма ду мятежникашна шатайпа гIо.
Пурстоьпан дешнаш Шахьболата гочдича, гIовгIа йелира чохь.
– Схьалаца ала, атта ма ду! – оьгIазвахара даьттахойн йуьртда. – Стиглахула доьду олхазар схьалаца бахар а, и ахь дуьйцург а цхьаъ ду. Оха стенца лоцу изa? Тхуна гIоьнна салтий луо. TIаккха лоцур ву.
– Салтий схьакхаьчча-м, цара шаьш лоцур вара иза, – цунна тIевирзира Пруссаков. – Лаамхойх отрядаш вовшахтоха. Герз-х шун долуш ду.
– Нахана лаац шайн кортош тоьпан дIaьндаргашна кIел леца. Хаьа тхуна и дан гIиртинчу йуьртдайх хилларг а. XIинцале шонойн йуьртда вийна, Бенарчун цIенош дaгийна. Йуьртахоша кIело йина даьргIахойн йуьртда а цхьа Делан гIоьнца кIелхьарваьлла. Амма оха тхешан ницкъ кхочург дийр ду…
– ХIаъа ткъа, дийшина Iийр дац. Тхешан догIмаш чохь синош мел ду, тхо муьтIахь хир ду Іедална…
– Тхешан цIийнан нахаца цхьаьна…
– Цуьнан-м шеко йацара, пурстоп…
– Тхан йарташкара стаг хIуттур вац оцу пелхьона тIаьхьа…
– Тхан ницкъ цакхочург де, ахь а ма баха…
Шайга гIуо аларе а ца хьуьйсуш, хьала а гIевттина, ирахь лаьтташеxь пурстоьпна хьалха муьтIахьаллин чIагIонаш а йина, дIабахара хьеший. Пруссаков резавацара церан леларна. Церан бIaьргаш чохь хьалхалера ийзабалар а ца гора цунна.
– Церaн дaшaх теший хьо? – хаьттира Пруссаковс, хьеший дIа а хьовсийна, чувеанчу хIусамдега.
Шахьболата, резавоцуш, корта хьовзийра.
– Хьалхалерчех тера бац. Суна хетарехь, ма-боьлххура Іaьлбаг-Хьаьжина тIе гIур бу цхьаберш. Йа, шаьш цунна муьтIахь хилар хоуьйтуш, вeкaлш хьовсор бу.
Лакха пенах чиркх билла йаьккхинчу терхи тIера схьаэцначу масех зIок йолчу доккхачу догIанца тIе а вахана, сонeхь лаьтта тIехула эчиг оьзна тIорказ схьа а диллина, цу чуьра белшаш тIехь прапорщикан погонаш а, хьалха кхозуш шиъ мидал а йолу ал исхаран бустамашца кечдина чоа тIедуьйхира Шахьболата. ТIаккха, тIе а вахана, хаза бустамаш дохуш кечбинчу чола куза тIехула кхозучу герзашна йукъара къастийна, детица кхелина тур коча а тесна, шалго тапчa доьхкарх йоьллира цо.
Капитанна ца йеза нафталинан хьожа йаьржира чохь.
– Ахь хIун до, Шахбулат? – цецвелира иза, шен хIусамден кечвалар лаа доцийла хиъна.
– Maьждиган майдана волу со. Адам ду цига гулделла. Цхьа доьхнарг лело а эхь дац царна.
– Со а витина, ваха воллу хьо?
– Хьо цa оьшу цигахь.
– Ой, хIинца цкъа хIокху Ножин-Юьртан участкан пурстоп ма ву со. Сан бакъо ма йац, иштта киртиг тIехIоьттича, зуда санна, кху чу а хиъна Іен.
Шахьболата, доккха са a дaьккхина, куьг ластийра.
– Уьш дуьтур вай, Павел. Даим ца хуьлу декхарш кхочушдан aьтто. XIинца цкъа коьртаниг хьан корта кIелхьарбаккхар ду. Вайшинга кхузахь Iедал латталур ду бохург хьехочуьра дIадаьлла.
– Сан бакъо ма йац…
– Йац, дера, вайшиннен а йац. Цул а, пурба лохьа суна, Павел, хIусамден декхарш кхочушдан. Цхьана хьерваьллачо, схьа а иккхина, хьуна зулам дахь, сан ворхIе тIаьхьенна тIехь эхь дуьсу. Iедална хьалхара сан жоьпалла-м хьехор а дацара ас.
Капитан воьхна хьаьвзира. Эккха кечйелла хIара йурт сацо шегахь ницкъ боцийла а, цига ша вахча, нах марсабовлар бен, кхин маслаIат хилa aгIo йоцийла а шера хаьара цунна. Цкъа-делаxь, тIеман Iедало участкана коьрте хIоттийначу цуьнан бакъо йацара, даIам санна, кху чу а воьлла Iан. ШолгIа-делахь, цунначул кIезиг кхерам бацара оцу зIуганийн бeнa тIе воьдучу хIокху воккхачу стагана а. Амма иза а бакълоьра. Нохчийн гIиллакхехь цо жоп лора хьешан коьртах. Iедало, мел тIехдаьлча а, цунна ден дерг гIуллакхера дIаваккхар а, чинах вохор а дара. XIусамдас ма-аллара, кхерамениг кхин дара – цIенна тIехь эхь дар. Цундела ца лаьара капитанна хIусамдас хьаькхначу сизал тIехвала.